09.08.2016 tarihinde yürürlüğe giren 6728 sayılı Kanunun 63. maddesi ile 5941 sayılı Çek Kanunu’nun 5. maddesi değiştirilmiştir. Buna göre;
09.08.2016 tarihinden önce Asliye Ceza Mahkemelerinin görev alanında yer alan karşılıksız çek verme suçu, Hamilin şikayetine bağlı olarak, İcra Mahkemelerinin görev alanına girmiştir. Çekin üzerinde yer alan ibraz süresinde bankada karşılığı bulunmayan çek hamilinin, İcra İflas Kanunun 347. Maddesinde düzenlenen şikayet hakkı, fiilin öğrenildiği tarihten itibaren üç ay ve her halde fiilin işlendiği tarihten itibaren bir yıl geçmekle düşecektir. Öğrenme tarihi, bankada karşılıksızdır ibaresinin yazılma tarihidir.
Çekte vade yoktur, ancak, ticari hayatta ileri tarihli düzenlenme tarihi yazılarak çek işleyişi sağlanmaktadır. Gerçek kişilerin keşidecisi olduğu çeklerde, düzenlenme tarihinde karşılığının bulunmaması halinde sorumlu kişi belli iken, tüzel kişilerde durum farklıdır. Şirketlerde çeki imzalayan değil, düzenleme tarihine göre karşılığını bankada bulundurmak zorunda olan kişi hakkında ceza sorumluluğu doğacaktır.
Hamilin şikayeti üzerine, çekin muhatap bankaya ibrazında çekin “karşılıksız” çıkmasına sebebiyet veren kişi hakkında her bir çek için ön ödeme, uzlaşma ve hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına ilişkin hükümler uygulanmaksızın;
1. Binbeşyüzgüne kadar adli para cezasına,
2. Çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağına;
3. Çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağı bulunanlar için ise çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağının devamına hükmolunur.
Adli para cezalarının ödenmemesi durumunda bu ceza doğrudan hapis cezasına çevrilir.
Ceza hukukunda, cezalandırılan unsur Kast’tır. Sanığın kastına göre ceza yargılaması yapıldığından, karşılıksız çek düzenleme suçu da kasdi işlenen suçlardandır. İş bu sebeple, düzenlediği çekin kanuni ibraz süresi içinde karşılığını hazırlaması gereken çek keşidecisinin veya yetkilisinin bu bedeli elinde olmayan sebeplerle ve kusuru olmaksızın bankada hazır bulundurmaması durumunda sanık hakkında karşılıksız çek düzenleme suçunun oluşmayacağı da açıktır.
Hakkında bu suçtan dolayı mahkumiyet kararı verilen kişi, mahkûm olduğu cezanın tamamen infaz edildiği tarihten itibaren üç yıl ve her halde yasağın konulduğu tarihten itibaren on yıl geçtikten sonra, hükmü veren mahkemeden çek düzenleme ve çek hesabı açma yasağının kaldırılmasını isteyebilir.
