6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun(YUKK) Yabancılar başlıklı İkinci Kısmının Sınır Dışı Etme başlıklı Dördüncü Bölümünde düzenlenmiştir.
YUKK’nun 54. Maddesinde sıralanan durumların varlığı halinde, 48 saat içinde, sınır dışı etme kararının değerlendirilmesi ve karar verilmesi için valiliklere bu görev verilmiştir.
Buna göre;
YUKK’nun 54 üncü maddesinin birinci fıkrasına göre haklarında sınır dışı etme kararı alınacak kişiler aşağıda sıralanmıştır;
- a) 5237 sayılı Kanunun 59 uncu maddesi kapsamında sınır dışı edilmesi gerektiği değerlendirilenler (m.54/1-a),
- b) Terör örgütü veya çıkar amaçlı suç örgütü yöneticisi, üyesi veya destekleyicisi olanlar (m.54/1-b),
c) Türkiye’ye giriş, vize ve ikamet izinleri için yapılan işlemlerde gerçek dışı bilgi ve sahte belge kullananlar (m.54/1-c),
d) Türkiye’de bulunduğu süre zarfında geçimini meşru olmayan yollardan sağlayanlar (m.54/1-ç),
e) Kamu düzeni veya kamu güvenliği ya da kamu sağlığı açısından tehdit oluşturanlar (m.54/1-d),
f) Vize veya vize muafiyeti süresini on günden fazla aşanlar veya vizesi iptal edilenler (m.54/1-e),
g) İkamet izinleri iptal edilenler (m.54/1-f),
h) İkamet izni bulunup da süresinin sona ermesinden itibaren kabul edilebilir gerekçesi olmadan ikamet izni süresini on günden fazla ihlal edenler (m.54/1-g),
ı) Çalışma izni olmadan çalıştığı tespit edilenler (m.54/1-ğ),
i) Türkiye’ye yasal giriş veya Türkiye’den yasal çıkış hükümlerini ihlal edenler (m.54/1-h),
j) Hakkında Türkiye’ye giriş yasağı bulunmasına rağmen Türkiye’ye geldiği tespit edilenler (m.54/1-ı),
k) Uluslararası koruma başvurusu reddedilenler, uluslararası korumadan hariçte tutulanlar, uluslararası koruma başvurusu kabul edilemez olarak değerlendirilenler, uluslararası koruma başvurusunu geri çekenler, uluslararası koruma başvurusu geri çekilmiş sayılanlar, uluslararası koruma statüleri sona eren veya iptal edilenlerden haklarında verilen son karardan sonra 6458 Sayılı Kanunun diğer hükümlerine göre Türkiye’de kalma hakkı bulunmayanlar (m.54/1-i),
l) İkamet izni uzatma başvuruları reddedilenlerden, on gün içinde Türkiye’den çıkış yapmayanlar (m.54/1-j). Hakkında Türkiye’ye giriş yasağı bulunmasına rağmen Türkiye’ye geldiği tespit edilenler (m.54/1-ı),
m) Uluslararası koruma başvuru sahibi veya uluslararası koruma statüsü sahibi olup ülke güvenliği için tehlike oluşturduğuna dair ciddi emareler bulunanlar (m.54/2),
n) Uluslararası koruma başvuru sahibi veya uluslararası koruma statüsü sahibi olup kamu düzeni açısından tehlike oluşturan bir suçtan kesin hüküm giyenler (m.54/2).
Hakkında sınır dışı etme kararı verilen yabancı yada temsilcisine, karar gerekçeleri ile birlikte tebliğ edilir. İş bu karara karşı, yabancı yada temsilcisi 15 gün içerisinde İdare Mahkemesine itiraz başvurusun da bulunabilecektir.
Bu başvuru sebebi ile ayrıca yürütme durdurma kararı talep edilmesine gerek kalmadan, dava sonuçlanıncaya kadar yabancı sınır dışı edilmeyecektir. Mahkeme 15 gün içinde kararını sonuçlandıracak olup, iş bu kararlar kesin hükmündedir. Mahkemenin vermiş olduğu karara karşı, Anayasa mahkemesine bireysel başvuru hakkını kullanarak da aleyhe kararın kaldırılması başvurusu yapılabilecektir.
İdari Gözetim Kararı; Sınır dışı etme kararı alınanlar hakkında, Valilik tarafından aşağıda sıralanan durumların varlığı halinde idari gözetim kararı alınabilir.
a)Kaçma ve kaybolma riski bulunanlar,
b)Türkiye’ye giriş veya çıkış kurallarını ihlal edenler,
c)Sahte ya da asılsız belge kullananlar,
d)Kabul edilebilir bir mazereti olmaksızın Türkiye’den çıkmaları için tanınan sürede çıkmayanlar,
e)Kamu düzeni, kamu güvenliği veya kamu sağlığı açısından tehdit oluşturanlar.
Hakkında idari gözetim kararı alınanlar Geri Gönderme Merkezlerinde (GGM) tutulurlar. İdari gözetim süresi 6 ayı geçemez. Bu süre kanunda belirtilen hallerde 6 ay daha uzatılabilir. Hakkında, İdari gözetim kararı alınan yabancı yada temsilcisine bu karar tebliğ edilir. Bu karara karşı Sulh ceza hakimliği’ne itiraz başvurusu yapılabilir. Ancak, bu başvuru kararın uygulanmasını durdurmayacaktır. Sulh Ceza hakimliği 15 gün içerisinde kesin kararını verecektir.
Haklarında sınır dışı etme kararı verilenlerin, kararda belirtmek kaydı ile Türkiye’yi terk etmeleri için 15 günden az olmamak üzere otuz güne kadar süre verilir. Türkiye’den çıkış için süre tanınan kişilere, hiçbir harca tabi olmayan “Çıkış İzin Belgesi” verilir.
Türkiye’yi terke davet edilenlerden, süresi içinde ülkeyi terk edenler hakkında giriş yasağı kararı alınmayabilir.Süresi içinde Türkiye’yi terk etmeyen yabancılar, idari gözetim altına alınır.
Yabancıların pasaportları veya diğer belgeleri, sınır dışı edilinceye kadar tutulabilir. Sınır dışı edilecek yabancıların seyahat masrafları kendilerince karşılanır. Bunun mümkün olmaması hâlinde, masrafların eksik kalan kısmı veya tamamı Genel Müdürlük bütçesinden ödenir. Masraflar geri ödenmediği sürece, yabancının Türkiye’ye girişine izin verilmez.
Konuya ilişkin Videomuz :
